Maria Konopnicka z Wasiłowskich (pseudonim: Jan Sawa) urodziła się 23 V 1842 w Suwałkach, a zmarła 8 X 1910 we Lwowie gdzie została pochowana na Cmentarzu Łyczakowskim. Była poetką, nowelistką, pisarką dla dzieci i młodzieży, tłumaczką, publicystką i krytykiem literackim.

Uczyła się krótko na pensji sióstr sakramentek w Warszawie, przez całe życie dokształcała się we własnym zakresie. Wychowywała 6 dzieci, utrzymując się z dochodów niewielkiego dzierżawionego folwarku. Od 1878 zamieszkała w Warszawie, gdzie rozwinęła wielostronną działalność literacka i społeczną. Wiele podróżowała. W 1883 wyjechała do Włoch, w 1884 do Pragi, a w 1890 na stałe opuściła Warszawę. Przebywała odtąd za granicą: Niemcy, Włochy, Francja, Szwajcaria oraz miejscowości kuracyjne Austrii i Czech, okolicznościowo tylko wracając do kraju. Rezultatem literackim licznych podróży były m.in. “Wrażenia z podróży” (1884). W latach 1905-1907 przebywała w Warszawie, gdzie organizowała pomoc dla uwięzionych przez władze carskie i ich rodzin.

Była współorganizatorką międzynarodowego protestu przeciw pruskim represjom wobec dzieci polskich we Wrześni (1901-02). Na 25-lecie pracy pisarskiej (1903) otrzymała w darze narodowym dworek w Żarnowcu koło Krosna. Mieszkała tu odbywając podróże na południe Europy, głównie do Włoch.

Debiutowała jako poetka w prasie (Kaliszanin) w 1870 roku wierszem “W zimowy poranek”, właściwym jednak startem poetyckim był cykl “W górach” (“Tygodnik Ilustrowany” 1876).

Pierwsze dziesięciolecie twórczości Konopnickiej ugruntowało wśród współczesnych jej pozycję jako poetki. Fragmenty dramatyczne “Z przeszłości” (1881), trzy serie “Poezji” (1881, 1883, 1887) wraz z włączonymi w dwie z nich “Obrazkami”, poemat “Imagina” (ogłoszony częściami od 1886, wyd. 1913), stały się ważnymi zjawiskami w literaturze okresu, bodźcem ostrych dyskusji ideowych. Podejmowały radykalne inspiracje światopoglądu romantycznego i wzorca romantycznej poetyki, sięgały do antyfeudalnych i wolno-myślnych dążności pozytywistycznych. Najwcześniej skrystalizowaną dziedziną ujawniającą poetycką indywidualność Konopnickiej okazały się wiersze stylizowane na pieśni ludowe, obecne od debiutu, najsilniej dominujące w serii II i III (m.in. cykle “Wieczorne pieśni”, “Na fujarce”, “Z łąk i pół”, “Łzy i pieśni”, “Piosenki i pieśni”, “Po rosie”, “Pieśni bez echa”), ale powstające do ostatnich lat twórczości.

Prozę nowelistyczną, która po latach wytrzymała próbę czasu lepiej aniżeli utwory poetyckie, uprawiała od 1882. Początkowo czerpała inspiracje z doświadczeń Prusa, Sienkiewicza, Orzeszkowej, następnie rozwinęła własne pomysły w dziedzinie małych form. Po debiutanckim zbiorze “Cztery nowele” (1888) już zbiór “Moi znajomi” (1890), a wkrótce “Na drodze” (1893), “Nowele” (1897), “Ludzie i rzeczy” (1898), “Na normandzkim brzegu” (1904), ujawniły w rozległej skali indywidualny kunszt jej narracji i kompozycji. Koncentrując się na tematyce współczesnej, respektując wymogi poetyki realistycznej uprawiała. różnorodne jej odmiany: szkice reportażowe (“Za kratą” 1886, “Obrazki więzienne” 1887-88), narracje wspomnieniowe, portretowe studia psychologiczne, opowiadania o rozwiniętej fabule i rozbudowanych opisach środowisk.

Utwory dla dzieci. prozatorskie i poetyckie, ogłaszane od 1884, eliminujące natrętny dydaktyzm, rozbudzające wrażliwość estetyczną odbiorców, łączące autentyzm i fantastykę, były rewelacją w tej dziedzinie pisarstwa. Do najwartościowszych osiągnięć Konopnickiej w tej mierze należy poetycka opowieść prozą i wierszem “O krasnoludkach i sierotce Marysi” (1896). Do dziś wznawia się też “O Janku Wędrowniczku” (1893) i “Na jagody” (1903)

“Pan Balcer w Brazylii”, poemat epicki w sześciu pieśniach, ukazuje – z perspektywy uczestnika i obserwatora, obrotnego kowala Balcera – losy emigracyjnej tułaczki chłopskiej, którym Konopnicka nadała sens symboliczny: męczeńskiej drogi ludu. W cierpieniach i walce staje się on gospodarzem ojczyzny.